سدّ گل باغی و گچبریهای روستای دوش
نیاز انسان به آب باعث شده تا تمدّنهای بشری در کنار رودخانهها و دریاها شکل بگیرند. نخستین گروه از انسانهای اوّلیّه حریم رودخانهها را برای زندگی برمیگزینند. وقتی انسان از غارها پایین آمد و زندگی شهرنشینی را انتخاب کرد نیاز شدید به کشاورزی پیدا کرد و طبیعی است کشاورزی در کنار رودخانهها به وجود میآید. از همین رو، آب از دیرباز نقشی حیاتی در زندگی انسان داشته است
و …………………………………………………
بقایای سازۀ سدّ گل باغی دوش در بناب (عکس ها از علی صدرائی)
گچبریهای اورتا بُولاغی روستای دوش بناب[۱]
شمارۀ ثبت در فهرست آثار ملّی کشور: ۶۲۲۱
قدمت (اورتابولاغی): هزارۀ چهارم قبل از میلاد
گچ یکی دیگر از مصالح ساختمانی است که در تمام ادوار در معماری از آن استفاده شده است. گچبریها و نقّاشیهای رنگین از عناصر جالب توجّه معماری عصر پارتی هستند که از ویژگیهای خاصّی برخوردارند. در کاخ پارتی آشور از سدۀ اوّل میلادی، شاهد تزئینات گچی هستیم.
گچبری برای تزئینات داخلی بناءها، تزئین محرابها، زیر گنبدها، ایوانها، سرستون عمارتها و نوشتن کتیبهها به کار میرفت. به طور مثال، قلعۀ ضحاک (اژدهاک) هشترود که بنائی از دورۀ مادهاست تزئینات گچبری داشت و در قلعۀ دختر تکاب فیروزآباد نیز که مربوط به دورۀ ساسانیان است از ملات گچ استفاده شده بود. اوج زیبایی هنر گچبری را در خانههای بروجردیها و طباطباییهای کاشان میبینیم.
روستای دوش در دهستان بناجوی شمالی در بخش مرکزی شهرستان بناب واقع شده است و رودخانۀ ماهپری از خاور و جنوب خاوری آن میگذرد. این ………………………………………..
نمونه هایی از گچبریهای اورتا بولاغی دوش بناب (ولینژند ۱۳۹۳، ۱۸۴)
گمان میرود روستای فعلی بازماندۀ ایالتی قدرتمند باشد که نام آن، البتّه با تغییر و تحوّلاتی در گذر زمان، بر روی این روستا حفظ شده است. این ایالت همان اوئیشدیش از دولت شهرهای اقوام ماننا بود که ……………………………………………………
حفاریهای غیرمجاز در اورتا بلاغی دوش بناب (آرشیو ادارۀ میراث فرهنگی بناب)
ادامه در کتاب دو جلدی نگاه نگاره ها ، ( به همراه عکس های مرمتی و نقشه ی بناها )
[۱]. برگرفته از: ولینژند ۱۳۹۳، ۱۷۸-۱۸۶