مرمّت مسجد کبود ( گؤی مسجد )
Kabood Mosque (Blue or GoyMosque) Safavid
درسال ۱۳۷۵ که ادارۀ میراث فرهنگی در بناب تأسیس گردید هیئتهای امنای مساجد تاریخی محلّات مختلف شهر فشار می آوردند که مسجد آنان در حال تخریب است و ادارۀ میراث فرهنگی یا باید آن را تعمیر کند و یا اجازه دهد که مسجد برداشته شده و از نو ساخته شود. حقیقت امر نیز همین بود. مساجد تاریخی وضعیّت مناسبی نداشتند و سابقاً تحت تولیت میراث فرهنگی نبودند. بعد از مشاهدۀ مرمّت چند بنای تاریخی، مردم متوجّه اهمّیّت این موضوع شده بودند، گویی که گم شدۀ خود را پیدا کرده باشند. فشار همه جانبه بود و اعتبار اختصاصی میراث فرهنگی
Kabood Mosque (Blue or GoyMosque) Safavid
نما ی مسجد کبود ( گؤی مسجد ) بناب، بعد از مرمّت
محدود. باید کار مرمّت مساجد با الویّت بندی آن ها آغاز میشد. مسجد کبود از جملۀ مساجدی بود که وضعیّت نامطلوبی داشت. تیرهای چوبی حمّال (فرسب های) ردیف جلوی مسجد را با شمع بندی تیرآهن مهار کرده بودند. در لای دیوار، تیرهای چوبی پوسیده شده بودند. روی سنگ های ازارۀ رودخانه ای را سیمانکاری کرده بودند و سیمان آب و رطوبت زمین را می مکید و به آجرها میرساند. در نتیجه، آجرهای رطوبت دیده در اثر انقباض و انبساط برودت هوا ترک برداشته و مقاومت خود را از دست داده بودند. رطوبت از طریق آجرها به لایۀ خشتی دیوار نیز نفوذ کرده و خشت در اثر رطوبت به شکل خمیر در آمده بود. از فشار بار، بالای دیوارها ترک برداشته بود
و ……………………………………
در سال ۱۳۷۸، با ایجاد دفتر کارگاه مرمّتی، این مسجد نیز به جمع کارگاه ها اضافه شد و مسجد به شرح زیر مورد مرمّت قرار گرفت:
و ……………………………………………
- در گام نخست، دیوار ضلع شمالی مسجد که ترک برداشته
- مرمّت سنگ ازارۀ دیوارها: روی سنگ ازاره لایه ای از سیمان کشیده بودند. این لایۀ سیمانی رطوبت را از زمین …………………………………….
دیوار شرقی مسجد کبود بناب قبل و بعد از مرمّت
- مرمّت نمای آجرکاری دیوار جنوبی: با توجّه به اینکه در تمامی مساجد تاریخی بناب نما در قالب آجرکاری قزّاقی است
و ………………………………………………….
- تقویت ازاره و پی دیوارها: بعد از اجرای سنگ ازاره، قسمت های آسیب دیدۀ بدنۀ دیوار برداشته شده و با آجر جدید قزّاقی ………………………………………………………….
- برداشت سقف مسجد: بعد از تقویت و مرمّت چهار جهت دیوارها، نوبت به برداشتن سقف مسجد میرسد. حین برداشتن سقف، متوجّه می شویم که در مرمّت های قبلی پردوهای رنگی اوّلیّۀ سقف را که سالم بودند جمع آوری کرده و در داخل صندوقۀ شاه تیرها قرار داده اند. این پردوهای رنگی را، که در اثر رطوبت پشت بام آسیب دیده بودند و موریانه آن ها را خورده بود، به آرامی جمع می کنیم و بعد از تمیز کردن در یک چشمۀ سقف (فضای بین دو شاه تیر) و ………………………………………….
- جهت خنثی کردن فشار بار پشت بام بر پردوهای منقوش قدیمی، با گذاشتن یک لایه تختۀ ساده به ضخامت ۵/۲ سانتی متر به ارتفاع …………………………………………….
- مرمّت دیوارهای داخل مسجد: این مرحله شامل کروم بندی، گچ کاری و تراز نمودن دیوارها، مرمّت قسمت های پوسیدۀ بالای دیوار…………………………………………………
در جریان مرمّت این مسجد، .
همچنین، لازم است از همکاری های صمیمانۀ اهالی محلّ، به ویژه از تلاش های هیئت امنای بسیار خوب این مسجد شادروان حاجی احمد کرباسچی، حاجی حمداللّه فام و شادروان حاجی محمود قره باغی، تشکّر و سپاسگزاری نمایم.
تعمیر شبستان مسجد و چیدن پردوهای نقشدار قدیمی
برداشت سقف مسجد جهت تعمیر و تعویض چوب های پوسیده
تعمیر شاه تیرها و پوشش سقف مسجد کبود
پلان و حیاط مسجد کبود بناب
طرح سرستونهای مسجد کبود بناب
برش نمای جنوبی مسجد کبود بناب
طرح نمای جنوبی مسجد کبود بناب
ادامه در کتاب دو جلدی نگاه نگاره ها ، ( به همراه عکس های مرمتی و نقشه ی بناها )