مرمت گرمابۀ حاجی فتح اللّه
گرمابۀ حاجی فتح اللّه در خیابان کاملو یا کُردجَلدی، روبه روی مسجد صدیقی و در مسیر جادّۀ قدیمی محال و گاودول و در کنار دروازۀ قدیمی شهر واقع گردیده است. شرح مرمّت این گرمابه را به دو قسمت تقسیم می کنیم: ۱) سرخطّ آن قسمت از تعمیرات که با گرمابه مهرآباد مشابه است و در این موارد تنها به مشابهات قسمت های مرمّتی دو گرمابه اشاره می شود؛ و ۲) شرح مرمّت قسمت های اختصاصی گرمابۀ حاجی فتح اللّه.
سرخطّ اقدامات مرمّتی مشابه با گرمابۀ مهرآباد بناب
سبک سازی پشت بام، باز نمودن بند بین آجرهای گنبدها به اندازۀ ۱۰ سانتیمتر، پر نمودن بند آجرهای گنبدها با ملات سیمان، مرمّت قسمت مخروبۀ گنبدها و بین گنبدها، سیمانکاری روی گنبدها در پشت بام، قیرکشی و ………………………………………………….
شرح مرمّت اختصاصی گرمابه
- خرید گرمابه: این گرمابه در دست مالک خصوصی بود. با اینکه تغییرات زیادی در پیکرۀ گرمابه توسّط مالک به وجود آمده بود و اصل حمّام متروکه و قسمتی از گرمابه و حیاط آن به نمرات خصوصی تبدیل شده بود اما هنوز نمرده بود و چشم به راه بود تا او را از این تنهایی و انزوا و بی توجّهی به زخم هایی که بر تن داشت بیرون آورند. بنای تاریخی، تاریخِ زنده است. نباید صفحاتی چند از تاریخِ این کتاب را سوزاند. باید کاربری این بناء را عوض نمود و استفاده کرد. با این انگیزه، نگارنده پیشنهاد خرید و مرمّت این گرمابه را به شهردار می دهد و با تلاش های دوستداران میراث فرهنگی این بناء در سال ۱۳۷۹ توسّط شهردار وقت، جناب آقای صمد پاشائی که از علاقه مندان به آثار تاریخی بود، خریداری و برای مرمّت در اختیار میراث فرهنگی بناب قرار می گیرد و چند روز بعد کارگاه مرمّتی آن دائر می گردد.
گرمابۀ حاجی فتح اللّهبعد از مرمت
گرمابه به هنگام افتتاح و شروع تعمیرات در سا ل۱۳۸۰
- برداشتن الحاقات: به دلیل عدم استقبال از حمّام های عمومی و متروکه شدن آنها، مالک قسمتی از گنبدهای سمت شرقی سربنیه و ………………………………………………..
- برداشتن اضافات کف: کف اصلی گرمابه پایینتر از سطح زمین بود و در حدود ۲ متر آن را پر کرده بودند. در این مرحله، نخاله و ………………………………………………………..
- بازسازی گنبدها:در این مرحله با توجّه به پی های اوّلیّۀ پیداشده و با توجّه به اصول قرینه سازی، تمامی گنبدهای تخریب شدۀ سمت غرب ……………………………………………………
برداشت نمرات الحاقی و نمایان شدن پی اصلی دیوار
بازسازی و طاق های صدمه دیده تقویت می شوند و دیوار ضلع شرقی نیز که تخریب شده بود بر روی پی اصلی دیوار بازسازی می گردد. در ……………………………………………………..
- بازسازی شاه نشین و خزینه: در ضلع جنوبی حمّام، یکی از شاه نشین ها و خزینه تخریب و به نمرات خصوصی تبدیل شده بودند. در این قسمت نیز پس از
- ……………………………………….
- مرمّت و بازسازی حیاط ضلع غربی: حیاط غربی در قدیم برای خشک کردن فضولات حیوانات جهت تأمین سوخت تون گرمابه به کار میرفت. طیّ قرون اخیر، با جایگزینی فضولات با موادّ نفتی و مازوت، این قسمت متروکه شده ………………………………………
مرحلۀ مرمّت گنبدها و بازسازی دیوار گرمابۀ حاجی فتحاللّه بناب
اجرای نمای دیوار شرقی گرمابۀ حاجی فتحاللّه
حیاط غربی گرمابه قبل و بعد از مرمّت
بازدید آقای مهندس وهابزاده از پیشرفت مرمّت گرمابه
- اجرای هشتی: به هنگام احداث خیابان جدید، حریم حمّام در نظر گرفته نشده و خیابان قسمتی از هشتی و جلوخان آن را قطع کرده بود. اوّلاً، ………………………………………..
- اجرای چاه در حیاط شرقی:حیاط سمت شرقی تا کف خیابان جدیدالاحداث خاکبرداری می گردد و دو عدد چاه، یکی برای ………………………………………………….
- پشت بام: با وجود اتمام مرمّت دیوارها، به خاطر سبک سازی پشتبام، در حدّفاصل گنبدها طاق دزد اجراء می گردد و …………………………………………………..
اجرای طاق دزد و عایق کاری در پشت بام گرمابه
- اجرای گچ زبره: بعد از مرمّت و تقویت و بازسازی دیوار و گنبدها و برداشتن الحاقات، گرمابه ایستایی خود را باز می یابد و ……………………………………………….
- برداشت منبع آب بتونی: در گذشته یک منبع آب از بتون مسلّح روی تون گرمابه ساخته بودند. این منبع همواره فشار زیادی به دیوار اتاق خلوتی و ……………………………………………….
بازدید آقایان مهندس وهاب زاده و مهندس قریشی از گچکاری داخل گرمابۀ حاجی فتح اللّه بناب
- ساماندهی حیاط شرقی: حیاط ضلع شرقی در قسمت توسعۀ خیابان آزادسازی می شود و جدول کشی پیاده ر
جا دارد در اینجا از زحمات شهردار محترم وقت، جناب آقای صمد پاشائی، و اعضای اوّلین دورۀ شورای شهر، به ویژه جناب آقای علی اصغر رحیم زاده، تقدیر و تشکّر نمایم.
پلان گرمابۀ حاجی فتحاللّه بناب
طرح پایۀ گنبدها
برش گنبدهای گرمابه
ادامه در کتاب دو جلدی نگاه نگاره ها ، ( به همراه عکس های مرمتی و نقشه ی بناها )