چرشنبه بازار در شهر بناب ( عکس – علی اصغر بالغ )
? – مراسم چرشنبه بازار در بناب :
? اجرای مراسم هر اعیاد و آیینی ، مقدمات و پیش برنامه هایی را می طلبد . مراسم نوروز نیز ، با پیش برنامه ها و جشن های نوروزی همراه است. یکی از آن آداب و رسوم و مراسم عید نوروز ، “چرشنبه بازار” باستانی در شهر تاریخی بناب است، چه در آخرین روز سه شنبه و شب چهارشنبه هر سال برگذار می گردد. تداوم تاریخی این مراسم، با وجود مخالفت های بی دلیل قشریّون مذهبی ، حاکی از درستی راه است ، که هر سال بر رونق آن افزوده می شود . هر گونه نوآوری معقول که مقبول عموم مردم واقع شود ، ماندگار و جایگزین سنّتی خود در همان مورد شده و خواهد شد . مثل همین جایگزین انواع وسایل ارتباطات جمعی به جای “جارکشیدن های سنّتی “.
? – نوروز سر آغازی است برای بیداری زندگانِ خفته در طبیعت ، که در اثر نبود هوای آزاد و معتدل بهاری ، ، بی بارش باران ، گرفتارِ یک دوره طولانی سرمای سخت زمستان شده و اجازه رشد و نمو، بالندگی، زایش زیبایی، بارآوری و شکوفایی را نمی دهد.
ابرها بی باران ، زمین کویری ، درختان بی برگ ، دست ها بیکار، جاده ها یخبندان، بی جریان زندگی، همه در انتظار وزش نسیم باد و باران بهاری و تابش شفق صبحگاهی است تا خواب از چشمان خفتگان برباید و برخاستن ستاند، که بیدار شوید، پرده ها و پنجره ها را باز کنید و به زیبایی ها بنگرید. بهار است . زمان ، زمانِ تکاندن و تکان خوردن است. خانه تکانی ، پاک کردن محیط زندگی از آلودگی های جسمی و روحی ، پوشیدن لباس های نو که باید روزِ نوی را آغاز کرد . کاش این خانه تکانی و تحوّل را در باورها نیز داشتیم .
باید به این واقعیّت رسیده که در ذات زمستان، بالندگی، رشد و نمو وجود ندارد، تلاش در این راه وقت کشی است.
?- یکی از این پیش مقدمات نوروز ” چرشنبه بازار ” در شهر بناب از شهرهای استان آذربایجان شرقی است . برای اجرای این مراسم مردم در خیابان اصلی شهر چه اقتصاد پر رونقی را داشته و دارد انتخاب و از اول صبح فروشندگان وسایل خود را در کف خیابان برای فروش می چینند . در یک روز خاص مثل بازار های هفتگی این شهر .
وسایل فروش در این بازار ، انواع سبزه های نوروزی ، میوه ، انواع آجیل ، گل های رنگارنگ ، آیینه ، انواع اسباب بازی های کودکان سنّتی و صنعتی است . در کنار این بازار عمومی ، هر کسی کالای خود را به مردم تبلیغ می کند و مردم آزاد است در انتخابش . کاش در همه ی موارد این گونه بود.
? – پدران دست کودکان را می گیرند و به تماشای این بازار می آورند تا نشاط و شادی در فرهنگ و تمدّن ایرانی را تماشا کنند و آمدن نوروز را و تفاوت دیروز با امروز را لمس کنند .
دنیای دیگری به روی کودکان باز شده است ، جمعیتی انبوه، متمرکز، از هر طرف صدای سوت و شیپور که نوروز است ، جارهای تبلیغاتی فروشندگان ، اسباب بازی های الوان ، متنوع ، گذاشته شده در کف خیابان ، انتخاب از کودک و خرید از پدر. شادی در این بازار آن قدر زیاد است که کودک مانده است کدام را انتخاب کند . انواع ترقّه ها، صنایع دستی ، ماهی ، تخم مرغ های محلی رنگین تازه پخته شده و مسابقه ی شکستن آن ها، شکستن تخم مرغ نمادی از حیات مرده ی زمستان است ، تا همگان با چشم خود به بینند که درون تخم مرغ منجمد ، حیات مرده است . انتظار زایش و تولید نباید داشته باشیم . و به این حکمت و دانش آگاهی یابند اگر پوسته تخم مرغ به دست عوامل خارجی شکسته شود ، خوراکی برای دیگران خواهد بود . اما اگر به آرامی و در هوای اعتدال از درون رشد کند، شکسته و پوست اندازد ، زایش زندگی و حیاتی دیگر پدید آمده است.
? – برای حفظ سلامتی مردم، چرشنبه بازار امسال تعطیل اعلام شده، یاد و خطره اش را در خانه ها گرامی خواهیم داشت .
سپاس از خوانش این نگارش
چرشنبه بازار در شهر بناب ( عکس – علی اصغر بالغ )
