صنعت مسگری در بناب: تجلیل از پیشگام و پیشکسوت صنایع دستی مسگری، در چهارمین برنامه ملی «همای هنر» در تهران، ۱۵ بهمن ۱۳۹۶
زنده یاد استاد علی فعالپور بنابی.
زمانی نه چندان دور مسگری در شهر بناب یکی از صنایع پر رونق در این منطقه از آذربایجان شرقی بود. کاروان های تجاری که از ورای رود ارس به شهر های جنوبی کشور قصد عزیمت و تجارت داشتند در سفر سخت با پای پیاده و با اشتران بعد از طی راه طولانی منزل به منزل به بناب می رسیدند. در کاروانسراهای اقامتی و تجارتی بناب منزل کرده و بعد تجارت در این شهر، به راه خود به سمت شمال و یا جنوب کشور ادامه می دادند.
? – بعد از آمدن ماشین و تعریض جاده ها، کاروان ها، کاروانسرا ها و منازل اقامتی از بین رفت و تاجران با ماشین چندین منزل را یک روزه طی کردند. در چنین شرایطی مسگری در این شهر از رونق افتاد و مسگران مجبور شدند کالاها و ظروف مسین خود را جهت فروش به دورترین شهر های کردستان در جنوب و به روستاهای کناره های رود ارس در شمال مسافرت کنند. ب از طرفی بعد از آمدن ظروف پلاستیک ولامین به بازار، مسگرها به اجبار تغییر شغل دادند.
? – معدود مسگرانی با تمام سختی ها و نداری ها ماندند و با عشق و علاقه به حرفه مسگری پرداختند.
شادروان، استاد علی فعالپور یکی از آن صنعتگرانی بود که تا آخرین روزهای زندگی همچنان چکش بر سندان مسگری کوبید در صنعت مسگری ماند، امروز به برکت این عزیزان مسگری دگر بار در شهر بناب جان می گیرد. در فرصت های بعدی یاد و خاطره ای از این عزیزان خواهیم آورد.
روحش شاد و یادش گرامی
زمانی نه چندان دور مسگری در شهر بناب یکی از صنایع پر رونق در این منطقه از آذربایجان شرقی بود. کاروان های تجاری که از ورای رود ارس به شهر های جنوبی کشور قصد عزیمت و تجارت داشتند در سفر سخت با پای پیاده و با اشتران بعد از طی راه طولانی منزل به منزل به بناب می رسیدند. در کاروانسراهای اقامتی و تجارتی بناب منزل کرده و بعد تجارت در این شهر، به راه خود به سمت شمال و یا جنوب کشور ادامه می دادند.
? – بعد از آمدن ماشین و تعریض جاده ها، کاروان ها، کاروانسرا ها و منازل اقامتی از بین رفت و تاجران با ماشین چندین منزل را یک روزه طی کردند. در چنین شرایطی مسگری در این شهر از رونق افتاد و مسگران مجبور شدند کالاها و ظروف مسین خود را جهت فروش به دورترین شهر های کردستان در جنوب و به روستاهای کناره های رود ارس در شمال مسافرت کنند. ب از طرفی بعد از آمدن ظروف پلاستیک ولامین به بازار، مسگرها به اجبار تغییر شغل دادند.
معدود مسگرانی با تمام سختی ها و نداری ها ماندند و با عشق و علاقه به حرفه مسگری پرداختند.
شادروان، استاد علی فعالپور یکی از آن صنعتگرانی بود که تا آخرین روزهای زندگی همچنان چکش بر سندان مسگری کوبید در صنعت مسگری ماند، امروز به برکت این عزیزان مسگری دگر بار در شهر بناب جان می گیرد. در فرصت های بعدی یاد و خاطره ای از این عزیزان خواهیم آورد.
مرحوم پدر زن جناب آقای بهزاد نبی قدیم هستند. آقای بهزاد خود خبره و عاشق تمام عیار محیط زیست و صاحب نظر در این حوزه هستند، خدمات شایان توجهی به محیط زیست انجام داده اند، ایشان نه تنها به بناب بلکه به شهر های کشور تعلّق خاطر دارند.
جاذبه مرحوم علی آقای فعالپور بیشتر این بود که با تمام کسادی بازار و سختی مسگری، ماند و نگذاشت این صنعت کاملاً تعطیل شود.
یادم می آید چند سال پیش جهت عرض ادب، سفارش کار و عکس گرفتن از کار هایش به کارگاهش رفتم.
برادرش با آهنگ موسقیایی و با آن ریتم چکش زنی مسگران، چنان دلنواز و عاشقانه چکش بر مس می زد انگار نوازنده ای بر سیم های ساز می زد.
علی آقای مرحوم در آن ته کارگاهش در فضاری تاریک زیر یک چراغ، و در یک فضای عارفانه، بالای کوره با ذغال های سرخ شده، زنگ دل از ظروف می گرفت و مانند دل عارفان و عاشقان جلاء می داد و سفید کاری می کرد، چنان عاشقانه کار می کرد که هیچ توجه نمی کرد که در میان دود “قلع و مواد آن” غرق شده است. در آن لحظه آرزو می کردم ایکاش همه آن ها که به راحتی و مثل آب خوردن جیب مردم را خالی می کنند و بیت المال و اموال این مردم زحمتکش را جارو می زنند و اختلاس می فرمایند. یک سری به گارگاه این دلیر مردان و عاشقان کار و سازندگی بزنند. شاید دل تاریکشان از دریچه روشنایی این دل ها، بهره ای برده باشد.
علی اصغر بالغ
بازنشسته میراث فرهنگی بناب
نگارنده کتاب دو جلدی “نگاه نگاره ها”
?????
[ارسال از کرمانی]
درود وسپاس استاد ارجمند وحقیقا میراث فرهنگی شهرمون جناب بالغ اگه سخنم آری ازرنگ وتظاهر باشه دوستان هم گرا نیز با بنده هم نظرخواهند بود که حضرتعالی از چهرهای ماندگار و از میراثان فرهنگ منطقه هستین سایه عالی مستدام تمام مطالب وپست هاتون یاداور روزای شیرین و بی آلایش گذشته هامونه
وروح بلند علی آقا که پدرخانوم مدیر با وقار و دوستداشتنیمون جناب نبی قدیم بودن میهمان حضرت دوست باشه
[ارسال از اصغر بالغ]
سلام و عرض ارادت حاج آقا کرمانی گل
حضرتعالی به حقیر لطف و محبت دارید. من کجا و این واژه ها کجا؟.
فاصله هاست، انشالله در باورم رسوب نمی کند ، از شاگردان کوچک همه ی عزیزان تالار نشینم،
درود ها
???
[ارسال از خسروشاهی شانلی بناب]
باسلام واحترام خدمت جناب آقای استاد بالغ
مثل همیشه زیبا و دلربا
⚘???⚘
[ارسال از خسروشاهی شانلی بناب]
سلام خدمت عزیزم جناب استاد بالغ
دیروز توفیق دیدار دوستان را داشتم، دران جمع جناب آقای دکتر صدیقی عزیز یادی درحد بزرگی و بزرگواری حضرتعالی کردندوحقیرهم به دوستان عرض کردم ،الان بدون کد ملی هیچ کاری نمیتوان انجام داد ،
جناب آقای بالغ کد ملی بناب هستند
وجودتان بی بلا انشاء الله
[ارسال از اصغر بالغ]
سلام و درود
ای من فدای برادران بزرگوارم، حضرتعالی و جناب دکتر، ایشان همیشه برای حقیر لطف و مرحمت دارند، اگر چیزی یاد گرفته ام از محضر آن بزرگوار بوده و هست، تایید آن برزگوار برایم مایه دلگرمیست. سایه تان مستدام.
دردها
??????
[ارسال از بهزاد نبی قدیم]
با سلام استاد بالغ واقعا اگر شما در شهرستان بناب نبودید انگار این شهر یک اصل مهم را کم داشت؛ اصل فرهنگ و گذشته مان را خداوند به شما طول عمر بدهد
[ارسال از بهزاد نبی قدیم]
بله استاد بالغ واقعا درست میفرمایید البته لازم شد یک بند اضافه کنم برکتی در پول و سفره این عزیزان بود فکر نکنم ما جوانها بتوانیم درک کنیم این روزها بعد ازدواج فرزند همان فرزند از خانه پدر که خارج میشود سال بعدش با سه سر وارد خانه پدر میشوند یعنی میتوان گفت یکی را ازسر سفره کم میکند سال بعد سه سر اضافه میشود در همین شهرمان چند پدر بزرگ و مادر بزرگ میشناسیم که با حقوق بازنشستگی سر سفره اش ده پانزده نفر جمع میشوند این پر بودن یخچال و سفره با آن درآمد اندک خود معجزه ای است به نام برکت ما جوانها با درآمد چند میلیونی آخر سال چیزی ته حسابمان باقی نمی ماند خداوند همه رفتگان این شهر و انسانهای بی وارث را رحمت کند و به عزیزان حاضر در تالار طول عمر همراه با سلامتی عنایت بفرمایید??
بله درسته بزرگوار
برکت خدا. اسرارنامه ایست که به سادگی گشوده نمی شود. باید بود و دید به
نقطه ظریفی اشاره فرمودید.