نمایش نوار ابزار

مراسم جشن آیینی، پولکه بایرامی در بناب (عید مشعل سوزان) ( قسمت پنجم )

? – مراسم جشن آیینی، پولکه بایرامی در بناب (عید مشعل سوزان) ( قسمت پنجم )

?- 《… کودکان با شعار “یاببا” ویئر/ “چَرمه” ویئر/ هِچ اولماسا ،”جندا” ویئر =( یاببا بده، چَرمه بده، اگر نداری کهنه پارچه بده) .
?- این گشت کودکان در محلّات دو پیام داشت.
?- اول: اطلاع رسانی همگانی برای شرکت در مراسم جشن روز بزرگداشت کشف آتش. این نعمت بی بدیل طبیعتِ هوشیارِ خداوند. این گرما بخش زندگی و پیروزی نور و روشنایی بر ظلمت و تاریکی.

?- دوم: مشارکت همگانی با کمک رسانی وسایل مراسم جشن بزرگ ملی.
*- اطلاع رسانی توسط کودکان، جذابیّت، تاثیر گذاری و ماندگاریش در اذهان عمومی بیشتر است. خصوصاً اشتیاق، شور وشوق کودکان بر شادی آن می افزود.
?- کودکان وسایل مورد نیاز “چَرمه” و کهنه پارچه را از خانواده ها جمع آوری می کردند و در میدان جلو مسجد “گزویش”، کهنه پارچه ها را با چیدن مرتب روی هم به شکل توپ بزرگ و کوچک در می آوردند. این پارچه های توپی شکل را با یک رشته سیم نرم و کلفت، یا یک رشته زنجیر می بستند، حقیر نیز در کودکی یکی از بازیگران دستجات جمع آوری کهنه پارچه و تهیّه “پولکه” بودم آن روز به وقت اذان شب، بزرگان، پولکه گردانان می آمدند و هرکس نسبت به توان و تاب آوری خود، پولکه ای بر می داشت و آتش می زد و در میدان می چرخاند. این چرخش آتش پولکه توپی شکل، با صدای بلند تشویق مردم تماشاگر با شعار “آی ماشا الله”، “آی ماشاالله…. (ماشالله به شما، آفرین برتو مشعل گردان) آنان را همراهی می کردند.
?- پولکه گرداندن، کار بسیار سخت و سنگین است. مشعل گردانان باید تخصص و مهارت این کار را داشته باشند، والّا گرفتار تکه پارچه های آتشین می شوند.
قبل از مشعل گردانی بزرگانِ دستجات با در دست داشتن یک چوب دستی کوچک، در میدان چرخشی می زندند و با شعار (شاه حسین، وای حسین) میدان را چندی دور می چرخیدند، بعد مشعل های بزرگ را مردان بزرگ و مشعل های کوچک را مردان کوچک بر می داشتند. چرخش به صورت حرفه ای، یکبار از سمت راست به سمت چپ، و بار دیگر از سمت چپ به سمت راست به چرخش در می آوردند و در میدان می گردانیدند، نتیجه اینگونه چرخش تولید صحنه های زیبا از رقص شعله های نور به صورت رنگین کمانی بوجود می آمد، که بسیار دیدنی و تماشایی بود. (ادامه دارد)


علی اصغر بالغ
باز نشسته میراث فرهنگی بناب
? ?????

دیدگاه ها