مسجد تاریخی جامع میدان روستای ازویش (Ezovish) بناب. ( قسمت دوم)
🌼- بررسی‌های میدانی نگارنده از این روستا در سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۱، بقایای آثار تاریخی در مناطق متعدّدی قابل مشاهده بودند، امّا تخریب بیش از حدّ و ساخت‌و ساز گذشته بر روی آنها امکان حفاظت از آن ها را از میراث فرهنگی گرفت. از آن جمله، می‌توان به محوّطۀ بین مسجد جامع میدان تا اولیاء روستا، محلّ مدرسه در داخل روستا، محوّطۀ اولیاء و بنای آن، محوّطه‌ای بین جادّۀ دسترسی به روستای ارویش بزرگ، کبوترخانه‌های قدیمی، سنگ قبرها و مسجد جامع تاریخی میدان اشاره کرد.
🌻- مسجد تاریخی جامع میدان “ازویش”: در ضلع شرقی روستا و در کنار تکیۀ “آقا سیّد” (۱) واقع گردیده است. با نمای قاب بندی شده ی شکیل پایه، با طاق نما هایی برگرفته از هنر معماری ایرانی، همسان با نمای سایر مساجد تاریخی بناب.
🔆 – عبادتگاهی رو بسوی مهرِ تابان، روشن به اوّلین پرتو نور خورشید صبحگاهی، منوّر به نور الهی،
گلستانِ شبستانش با گل هایی که نمادِ صلح و دوستی ست، پیامی از طرف هنرمندانِ نقش آفرین منطقه، با عابدانی نیک پندار و نیک گفتار و نیک کردار. صبحگاهان قبل از دمیدن خورشید آغوشش را برای انسان هایی با فضایل اخلاقی باز می کند، تا در این خلوت خانه خدا، با معبودی نزدیک تر از رگ گردن، خلوت گزینند و به صحبت نشینند. خداگونه شوند و انرژی و نور از خدا گیرند و همسان خورشید شوند. تا تمام روز را به یاد او، با راستی و درستی، به انصاف و عدالت رفتار کنند، انسانیّت را پیشه خود گیرند، چراچه اصل و اساس تقرّب انسان به خداست.
🌞- عبادتگاهی که خدا باوران را با مِهر همراه می کند و بسوی نور و روشنایی دعوت می کند.
🍃- مسجد چندین مرحله مرمّت در دوره های تاریخی به خود دیده و تغییرات و تجاوزات زیادی نسبت به وضعیّت اولیّه آن صورت گرفته است. وجود پنجره در دیوار غربی حاکی از آن است که در سمت غرب مسجد، فضا یا حیاط خلوتی وجود داشته که بعدا به مالکیت شخصی درآمده و به خانۀ مسکونی تبدیل شده است.
☀️ (۱)- به نظر نگارنده: با توجه به تاریخ محل و شواهد موجود، تکیه “آقا سیّد” حکم محلّه تاریخی “قره چوللیک” بناب نسبت به مسجد تاریخی مهرآباد را دارد. محلّه تاریخی قره چوللیک” محل مسکونی موبدان بوده در همان سمت و با همان فاصله .
توضیح بیشتر در کتاب دوجلدی “نگاه نگاره ها” از همین نگارنده. ( ادامه دارد)
علی اصغر بالغ
بازنشسته میراث فرهنگی بناب
🌾🌹🙏🙏🌹🌾