مسجد اسماعیل بیگ
Esmail Beig Mosque , Bonab (Safavid period)
شمارۀ ثبت در فهرست آثار ملّی: ۱۶۱۲
دورۀ: صفویّه
نمای شمالی ایوان‌دار با ستونهای چوبی مسجد اسماعیلبیگ بناب (دورۀ صفویّه)
Northern, porched façade of the Esmail Beig Mosque with wooden columns, Bonab (Safavid period)
این نمای بدیع در یک نگاه تداعی‌کنندۀ ایوان و رواق ستوندار عمارت‌های عالی‌قاپو و چهل‌ستون‌های اصفهان و قزوین می‌باشد… . یکی از آثار جالب توجّه و شاخص معماری آذربایجان و یکی از مساجد ستوندار ستاوندهای چوبی دوران صفویّه در شهر بناب است.[۱]
رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی آذربایجان شرقی اظهار داشت، ایوان چهارستونۀ مسجد اسماعیلبیگ بناب نمونۀ زیبای معماری دوران صفوی است. ایوان مسجد اسماعیلبیگ بسیار پرشکوه و جالب بنا شده.[۲]
چنان که در بحث از مسجد جامع گزاوش گفته شد، این مسجد در سمت جنوب غربی مسجد میدان گزویش یا میدان عالی‌قاپو قرار داشت
و ………………………………….
شبستان مسجد اسماعیلبیگ (دهقان ۱۳۸۹، ۱۱۳)
سقف ایوان و سرستون‌ها نیز منقوش
و ……………………………..
آجرکاری و طرح آجرکاری دیوار مسجد اسماعیلبیگ (طرح: آرشیو میراث فرهنگی استان آذربایجان شرقی)
از دیگر شاخصه‌های این مسجد وجود هشت عدد ستون با سرستون‌های چوبی زیبای مقرنس‌کاری شده و منقّش به نقوش گیاهی و گل و بوتۀ اسلیمی است. روی هر جفت از این ستونها شاه‌تیری داخل صندوقۀ زیبایی نشسته است و بار شبستان مسجد را حمل میکند. با احتساب چهار عدد ستون دیگر با سرستون‌های مقرنسکاریشده در ایوان ورودی مسجد، جمعاً دوزاده ستون چوبی به یاد
و……………………………….
نقش و نگارهای سرستون‌ها و شبستان مسجد چوبی اسماعیلبیگ بناب از دورۀ صفویّه
Ornaments of the wooden shabestan, the Esmaiel Beige Mosque, Bonab (Safavid period)
مجذوب خود ساخته بود بین صندوقۀ شاه‌تیرها گذاشته و ……………………………………………..
[۱]. خیری ۱۳۸۶، ۴۴۵
[۲]. محمدی ۱۳۹۰